22 Nisan 2013 Pazartesi

Trafik işaretlerini kim buldu ?

İngiltere’de, bölgesel bisiklet kulüpleri tarafından 1879 yılının Aralık ayında karayollarının kimi bölümlerine takıldı. Tahta direkler üzerine metal plakalar çakılarak elde edilen bu ilk trafik işaretlerinin üzerinde şu uyarı vardı:“BİSİKLETÇİLER, DİKKAT. BU TEPE TEHLİKELİDİR” İlk yıl yaptırılan 25 uyarının nerelere çakıldığı tam olarak bilinemiyor. Arabalar için “ilk trafik işareti” ise, 1901 yılının Ekim ayında il yönetiminden gerekli izin alınarak İngiltere’nin Gloucester kentinde Birdlip Tepesi’ne takıldı. Bu uyarı işaretini Kraliyet Otomobil Kulübü hazırlatmıştı. Yerel yetkililer tarafından hazırlatılan trafik işaretlerinin karayollarına konulması ise 1903 yılında çıkarılan Motorlu Araçlar Yasası’ndan sonra başlatıldı. 10 Mart 1904 günü, trafik işaretlerinin biçimlerine ilişkin öneriler yayınlandı. Ancak, yerel yetkililer bu önerilere uyup uymamak konusunda serbesttiler. Söz konusu önerilerde, 45 cm çapındaki yuvarlak metal tabakalar üzerinde etrafı beyaz bir çember içinde hız sınırları, kırmızı zemin üzerinde çeşitli yasaklar, kırmızı üçgen zemin üzerinde çeşitli uyarılar bulunuyordu. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi, yerel yetkililer, bu önerileri dikkate alıp almamakta kesinlikle serbesttiler. Pek çoğu da dikkate almadı. Bunun doğal bir sonucu ‘olarak, çok değişik biçim ve renkte trafik sinyalleri türedi. Bunlar yöreden yöreye öylesine farklılıklar gösteriyorlardı ki, bir yerden bir başka yere ilk kez giden bir sürücünün yoldaki işaretleri arabasıyla giderken çabucak görüp kavrayabilmesi olanaksızdı. 1930 yılında çıkarılan bir yasa ile, ülkenin her tarafında tek tip trafik işaretleri kullanılmasına başlandı.
Belirli sayıda da olsa, ilk ulusal nitelikteki trafik işareti uygulamasını başlatan ülke Fransa’dır. 1903 yılında Otomobilciler Derneği tarafından hazırlanıp, Fransa’nın her yerinde geçerli olan tek tip trafik işaretlerinden bazıları, günümüzde de kullanılmaktadır. Bunlar, “Sola dön”, “Sağa dön”, “Köprü”, “Eğimli yol”dur.
İlk uluslararası karayolu levhaları ise, 1909 yılında Paris’te toplanan Uluslararası Motorlu Araçlar Konvansiyonu’nda saptandı. Avrupa’nın pek çok ülkesi bu toplantıya katıldı ve alınan kararlan uyguladı. İngiltere ise toplantıya katılmamıştı. Paris’te alınan kararlardan yalnızca beş tanesini 1929 yılında uygulamaya koydu.
Halen tüm dünyada kullanılan karayolu trafik işaretleri de boyut, biçim ve anlatım olarak 1949 yılında Cenevre’de yapılan Birleşmiş Milletler Karayolu Ulaşımı Konferansı’nda saptandı.

Blog Arşivi