Herhalde uzun yolculukların yorucu olduğu konusunda herkes az
çok tecrübe sahibi olmuştur. Sürekli olarak gaza basmak, frenlemek,
sollamak, sollanmak, direksiyon sallamak vs. vs. gerçekten zordur ve
bunaltır insanı. İşte Cruise Control
denilen Hız Sabitleyici sistemsürücüyü, dolaylı olarak da yolcuyu bir
nebze olsun rahatlatmak için geliştirilmiş birsistemdir.
Otomatik veya düz vites farketmeksizin her araca uygulanabilen
bu sistem, ilk olarak 1990′lı yıllarda lüks araçlarda kullanılmıştır.
Ancak günümüzde irili ufaklı bir
çok aracauygulanabilmektedir. Sistem genel olarak şu şekilde çalışır;
Muhtemelen
direksiyon üzerine veya çevresine yerleştirilen bir kol ya da düğme
ile Hız Sabitleyici sistem devreye sokulduğunda Cruise
Control bilgisayarına mesaj gönderilir. Bu bilgisayara Fren, Debriyaj,
Gaz ve Direksiyon olmak üzere dört algılayıcı sensörbağlanmıştır. Bu
sensörler aracılığıyla sürücünün isteğine hızlı birşekilde yanıt
verilir. Eğer sürücü hızı sabitlemek istiyorsa vearaç 40 Kmh (25 Mph)
nin üzerinde ise sabitleyici devreye girer ve yakıt valfine müdahale
ederek motora verilen yakıtın sabitlenmesini sağlar. Eğer sistemdevreden
çıkarılmak isteniyorsa debriyaj, fren ya da gaz pedalına basılması
yeterli olur. Ancak bazı araçlarda gaz pedalı sistemi devreden
çıkarma özelliğine sahip değildir. Yine sürücününisteğine bağlı olarak
direksiyon üzerindeki düğme veya kol yardımıyla aracın hızı istenilen
ölçüde artırılabilir ya da azaltılabilir.
Sistemi devreye sokmak ve devreden çıkarmak için direksiyon
üzerinde On / Off , Set + / – ve Reset tuşları bulunur. On tuşu ile hız
sabitleyici devreye sokulabilir Off tuşu ile devreden çıkarılabilir. Set
artı (+) tuşuyla aracın hızı artırılabilir, eksi (-) tuşuyla hızı
azaltılabilir. Eğer aracın hızını azalttıktan veya arttırdıktan sonra
tekrar en baştaki hıza getirmek isterseniz de Reset tuşunu
kullanabilirsiniz. Ancak bu tuşların isimleri araçtan araca farklılık
gösterebilir.
Cruise Controlün (CC) yanında bir de son zamanlarda iyice
yaygınlaşan ve Bosch tarafından geliştirilen Adaptive Cruise Control
(ACC) sistemi vardır. Bu sistemin çalışma mantığıda tıpkı diğer sistem
gibidir. Ancak tek farkı öndeki araçla aranızdaki mesafeyi sensörler
yardımıyla otomatik olarak ayarlayabilmesidir. Yani otobanda
sabitleyiciyi kullanarak seyahat ederken önünüze sizden daha
yavaş hareket eden bir araç çıktığında sizin frene basmanıza gerek
kalmadan sistem otomatik olarak hızı ve aradaki mesafeyi karşıdaki araca
göre ayarlayabilmektedir. Önünüzdeki araç şerit değiştirdiğinde veya
hızlandığında ise sistem kendiliğinden eski hızına dönecektir.
Hız Sabitleyici sistem daha az stres ve daha az yorgunluk
sağladığı gibi yakıt tasarrufu konusunda da büyük avantaj sağlamaktadır.
Özellikle otobanlarda ve anayollarda %25 yakıt tasarrufu sağlayabilir.